Tìm hiểu về các loài chuột thường gặp tại Việt Nam

Họ nhà chuột là một nhóm động vật gặm nhấm phổ biến trên toàn cầu, bao gồm các loại chuột như: chuột nhắt, chuột leo trèo, chuột nhà, chuột cống, chuột đồng,… Chúng có khả năng thích nghi cao với nhiều môi trường sống khác nhau, từ đô thị đến nông thôn, rừng rậm đến đồng cỏ. Dưới đây là các loại chuột thường gặp mà Pest One đã tổng hợp!

Các loại chuột thường gặp trên thế giới

Chuột nhắt

Loài chuột nhắt (Mus musculus) là một trong những loài chuột phổ biến và quen thuộc nhất với con người. Chúng thường sống gần con người và có khả năng thích nghi cao với nhiều môi trường sống khác nhau.

Kích thước: Chuột nhắt có kích thước nhỏ, chiều dài cơ thể thường từ 6 đến 10 cm, và chiều dài đuôi tương đương hoặc ngắn hơn một chút. Trọng lượng của chúng thường dao động từ 10 đến 25 gram.

Loài chuột nhắt với đôi tai lớn và mắt to tròn

Ngoại hình:

• Chuột nhắt có bộ lông màu xám hoặc nâu, đôi khi có màu đen.
• Tai của chúng lớn và tròn, mắt to và đen láy.
• Đuôi dài và mỏng, không có lông hoặc chỉ có lông rất mỏng.
• Chân của chúng nhỏ và có móng vuốt sắc nhọn, giúp chúng di chuyển linh hoạt và leo trèo dễ dàng.

Thức ăn & môi trường sống:

• Thức ăn: Chuột nhắt là loài ăn tạp, chúng có thể ăn nhiều loại thức ăn khác nhau, từ ngũ cốc, hạt, trái cây, rau củ đến các loại thực phẩm chế biến của con người như bánh mì, thịt và sữa. Chúng cũng có thể ăn côn trùng nhỏ và các loại thực vật khác.
• Môi trường sống: Chuột nhắt thường sống gần con người, trong nhà cửa, nhà kho và các khu vực có nguồn thức ăn dồi dào. Chúng có thể xây tổ trong tường, dưới sàn nhà, trong các đống rác hoặc bất kỳ nơi nào an toàn và kín đáo. Ngoài ra, chúng cũng có thể sống trong các môi trường tự nhiên như cánh đồng, rừng cây và các khu vực ven sông.

Chuột leo trèo

Chuột leo trèo (Heliosciurus rufobrachium) là một loài chuột đặc trưng của khu vực Châu Phi, nổi bật với khả năng leo trèo và thích nghi cao với môi trường sống của khu vực nhiệt đới và cận nhiệt đới.

Kích thước:

• Chiều dài cơ thể: Khoảng 15 đến 20 cm.
• Chiều dài đuôi: Thường dài khoảng 20 đến 25 cm, thường dài hơn cơ thể.
• Trọng lượng: Dao động từ 100 đến 150 gram, tùy thuộc vào từng cá thể và điều kiện sống.

Chuột leo trèo với bộ lông màu nâu

Ngoại hình:

• Bộ lông: Thường có màu sắc phong phú, từ nâu đỏ đến xám sáng, với các đặc điểm lông có màu sắc khác nhau ở phần dưới cơ thể. Lông thường ngắn và mịn.
• Tai: Lớn và tròn, giúp tăng cường khả năng nghe và nhận biết âm thanh trong môi trường sống của chúng.
• Mắt: To và sáng, giúp chúng quan sát tốt trong điều kiện ánh sáng yếu và khi leo trèo.
• Đuôi: Dài và mảnh, có thể sử dụng để giữ thăng bằng khi di chuyển trên các cành cây.
• Chân: Có móng vuốt sắc nhọn và bàn chân lớn giúp chúng leo trèo dễ dàng trên các cây và bề mặt gồ ghề.

Thức ăn & Môi trường Sống:

• Thức ăn: Chuột leo trèo chủ yếu ăn trái cây, hạt và các loại thực vật khác. Chúng cũng có thể ăn côn trùng nhỏ và động vật không xương sống. Chế độ ăn uống của chúng rất đa dạng, tùy thuộc vào nguồn thực phẩm có sẵn trong môi trường sống của chúng.
• Môi trường sống: Loài này sống chủ yếu trong các khu rừng nhiệt đới và cận nhiệt đới của Châu Phi. Chúng thích nghi với môi trường sống trên cây, thường làm tổ trong các khe nứt hoặc trong các tổ trên cây. Chuột leo trèo có khả năng sống và di chuyển dễ dàng trên các cành cây và trong tán lá, nhờ vào sự thích nghi với việc leo trèo và khả năng di chuyển linh hoạt trên cao.

Chuột ngũ cốc

Chuột ngũ cốc (Apodemus sylvaticus) còn được gọi là chuột rừng hay chuột ngũ cốc châu Âu, là một loài chuột phổ biến ở khu vực Châu Âu. Loài chuột này nổi bật với khả năng sống và sinh sản trong môi trường tự nhiên, đặc biệt là trong các khu rừng và cánh đồng. Nguồn thức ăn chủ yếu là ngũ cốc, vì vậy, chúng có tên là chuột ngũ cốc. 

Kích thước:

• Chiều dài cơ thể: Khoảng 9 đến 12 cm.
• Chiều dài đuôi: Thường dài từ 8 đến 11 cm, thường ngắn hơn cơ thể một chút.
• Trọng lượng: Dao động từ 15 đến 25 gram.

Ngoại hình:

• Bộ lông: Có màu sắc từ nâu nhạt đến nâu đỏ, với phần bụng màu trắng hoặc sáng hơn. Bộ lông ngắn và mịn giúp chúng thích nghi với nhiều điều kiện môi trường khác nhau.
• Tai: Tương đối lớn và nhọn, giúp chúng nghe tốt và nhận biết âm thanh xung quanh.
• Mắt: To và sáng, hỗ trợ tốt cho việc quan sát trong điều kiện ánh sáng yếu.
• Đuôi: Dài và mảnh, có màu sắc tương tự như cơ thể hoặc hơi sáng hơn, giúp chuột giữ thăng bằng khi di chuyển trên mặt đất hoặc leo trèo.
• Chân: Có móng vuốt nhỏ và bàn chân phù hợp cho việc đào bới và di chuyển trên mặt đất.

Thức ăn & Môi trường Sống:

• Thức ăn: Chuột ngũ cốc chủ yếu ăn các loại hạt, đặc biệt là ngũ cốc. Bên cạnh đó, chúng ăn trái cây và các phần của cây cối như lá và vỏ. Chúng cũng có thể ăn côn trùng nhỏ và động vật không xương sống khi có cơ hội. 
• Môi trường sống: Loài này sinh sống chủ yếu trong các khu rừng lá rộng, cánh đồng và vùng nông thôn ở Châu Âu. Chúng thường làm tổ dưới mặt đất, trong các khe hở của cây hoặc trong các đống lá, cỏ. Chuột ngũ cốc rất thích môi trường có cây cối rậm rạp và khu vực có nhiều thực vật để tìm kiếm thức ăn và bảo vệ tổ của mình.

Chuột cỏ

Chuột cỏ (Arvicola amphibius) là một loài chuột đặc trưng của khu vực Châu Âu, nổi bật với các đặc điểm sinh học và hành vi độc đáo.

Kích thước:

• Chiều dài cơ thể: Khoảng 15 đến 20 cm.
• Chiều dài đuôi: Thường ngắn, khoảng 5 đến 8 cm.
• Trọng lượng: Dao động từ 100 đến 300 gram, tùy thuộc vào từng cá thể và điều kiện sống.

Loài chuột cỏ

Ngoại hình:

• Bộ lông: Có màu nâu nhạt đến nâu đậm, với lớp lông mềm và dày. Màu sắc của lông giúp chúng hòa hợp tốt với môi trường cỏ xanh nơi chúng sống.
• Mắt: To và tròn, giúp chúng quan sát tốt trong môi trường sống của mình.
• Đuôi: Ngắn và có lông thưa, không phải là đặc điểm nổi bật của loài này.
• Chân: Chân sau của chuột cỏ rất khỏe và dài, giúp chúng di chuyển bằng những cú bật nhảy dài từ 3 đến 15 cm. Chân sau có chiều dài khoảng 4 cm, giúp chúng di chuyển hiệu quả trong môi trường cỏ.

Thức ăn & Môi trường Sống:

• Thức ăn: Chuột cỏ chủ yếu ăn các loại thực vật, bao gồm cỏ, rễ cây, và lá. Chúng có thể ăn thêm các loại thực vật khác như hạt và quả khi có sẵn.
• Môi trường sống: Loài này sống chủ yếu ở những bãi cỏ rộng lớn và xanh tươi, đặc biệt là ở các vùng cỏ và đồng cỏ tại Châu Âu. Chúng thích sống trong môi trường có nhiều cỏ và dễ dàng đào bới để làm tổ. Tổ của chuột cỏ thường được làm bằng cỏ và xây dưới lòng đất, giúp chúng bảo vệ khỏi các loài động vật ăn thịt và điều kiện thời tiết khắc nghiệt.

Đặc điểm nổi bật:

• Ngủ đông: Chuột cỏ là loài chuột duy nhất có hình thức ngủ đông để tránh rét trong mùa đông. Chúng sẽ giảm hoạt động và sống nhờ vào lượng mỡ tích trữ trong cơ thể để duy trì sự sống trong suốt thời gian này.
• Số lượng răng: Chuột cỏ là loài động vật có vú duy nhất sở hữu 18 chiếc răng, điều này giúp chúng ăn và nghiền nát các loại thực vật hiệu quả.

>>> Tham khảo thêm:

Phân loại các loại chuột phổ biến ở Việt Nam

Chuột nhà

Chuột nhà (Mus musculus) là loài chuột phổ biến nhất trong các khu vực dân cư, đặc biệt là trong các ngôi nhà và công trình xây dựng. Chúng có kích thước nhỏ, với chiều dài cơ thể khoảng 7-10 cm và đuôi dài từ 5-10 cm.

Các loại chuột nhà thường phá phách gây phiền toái cho gia chủ

Trọng lượng của chuột nhà thường dao động từ 12-30 gram. Chuột nhà có lông màu xám hoặc nâu, với phần bụng màu nhạt hơn. Chúng thường sống trong các kẽ hở, gầm giường và nơi lưu trữ thực phẩm, ăn các loại thức ăn phong phú từ ngũ cốc, hạt, trái cây đến thức ăn của con người.

Chuột đồng

Chuột đồng (Rattus argentiventer) sống chủ yếu ở các khu vực nông thôn, đặc biệt là trên các cánh đồng lúa. Chuột đồng có kích thước lớn hơn chuột nhà, với chiều dài cơ thể khoảng 15-20 cm và đuôi dài tương đương hoặc dài hơn cơ thể. Trọng lượng của chúng có thể lên đến 100-200 gram.

Thường gặp các loài chuột đồng bên ngoài đồng lúa, đồng cỏ Việt Nam

Chuột đồng có lông màu nâu hoặc xám, với bụng màu trắng hoặc xám nhạt. Chúng sống trong các hang động tự đào dưới đất và thường ra ngoài vào ban đêm để tìm kiếm thức ăn, chủ yếu là ngũ cốc, rễ cây và các loại thực vật.

Chuột cống

Chuột cống (Rattus norvegicus), hay còn gọi là chuột cống lớn, thường sống ở các khu vực đô thị, cống rãnh và những nơi có nhiều rác thải. Chuột cống có kích thước lớn nhất trong các loài chuột phổ biến ở Việt Nam, với chiều dài cơ thể từ 20-25 cm và đuôi dài gần bằng cơ thể.

Chuột cống là một trong các loại chuột thường thấy ở Việt Nam

Trọng lượng của chuột cống có thể lên đến 200-500 gram. Chuột cống có lông màu nâu đen hoặc xám đen, với bụng màu trắng hoặc xám nhạt. Chúng ăn tạp, tiêu thụ các loại thức ăn từ rác thải, thực phẩm của con người đến các loại thực vật và động vật nhỏ. Chúng thường hoạt động vào ban đêm và có khả năng leo trèo, bơi lội tốt.

Tầm quan trọng của việc tìm hiểu về các loại chuột ở Việt Nam

Tại Việt Nam, việc tìm hiểu về các loại chuột thường gặp là vô cùng quan trọng vì những lý do sau:

• Kiểm soát dịch bệnh: Chuột là loài vật trung gian truyền nhiều bệnh nguy hiểm cho con người như bệnh dịch hạch và bệnh leptospirosis. Hiểu rõ về chuột giúp chúng ta áp dụng các biện pháp phòng ngừa và kiểm soát dịch bệnh hiệu quả.
• Bảo vệ mùa màng và thực phẩm: Chuột thường gây hại cho cây trồng và thực phẩm dự trữ. Việc nhận biết các loài chuột và hành vi của chúng giúp nông dân và các nhà quản lý kho bãi đưa ra các biện pháp bảo vệ hiệu quả.

Các biện pháp phòng chống chuột hiệu quả

Chuột là loài gây hại phổ biến trong cả khu vực đô thị và nông thôn, gây ra nhiều vấn đề về sức khỏe và vệ sinh. Dưới đây là một số biện pháp phòng chống các loại chuột hiệu quả mà bạn có thể áp dụng:

– Giữ vệ sinh khu vực sống: Dọn dẹp sạch sẽ khu vực sinh sống, đặc biệt là các nơi lưu trữ thực phẩm và rác thải. Bên cạnh đó, bạn nên đảm bảo rằng rác thải được đựng trong các thùng kín và đổ rác thường xuyên.

– Bịt kín các khe hở của nhà/ xưởng: Kiểm tra và bịt kín các khe hở, lỗ nhỏ trong tường, sàn nhà và cửa ra vào để ngăn chuột xâm nhập. Đồng thời, sử dụng lưới thép không gỉ để bít các lỗ thông hơi, cống thoát nước.

– Sử dụng bẫy chuột: Đặt bẫy chuột ở các vị trí chuột thường xuất hiện như góc tối, dưới bếp và gần các nguồn thức ăn. Các loại bẫy phổ biến bao gồm: bẫy cơ học, bẫy keo và bẫy điện.

– Nuôi động vật bắt chuột: Nuôi mèo hoặc chó để giúp kiểm soát và săn bắt chuột trong khu vực sinh sống.

– Sử dụng dịch vụ kiểm soát chuột của Pest One:

• Ưu điểm: PestOne cung cấp dịch vụ kiểm soát chuột chuyên nghiệp với các biện pháp tiên tiến và hiệu quả, đảm bảo loại bỏ chuột nhanh chóng và an toàn.
• Chuyên môn cao: Đội ngũ kỹ thuật viên của Pest One có kiến thức chuyên sâu và kinh nghiệm lâu năm trong việc kiểm soát các loài gây hại, bao gồm các loại chuột.
• Thiết bị và hóa chất an toàn: PestOne sử dụng các thiết bị hiện đại và hóa chất được kiểm định an toàn cho con người và môi trường.
• Bảo hành dịch vụ: Cam kết bảo hành dịch vụ, đảm bảo không còn sự xuất hiện của chuột sau khi xử lý.

Trên đây là các loại chuột thường gặp cả trên thế giới và việt nam mà Pest One muốn chia sẻ đến bạn. Mong rằng với những thông tin trên, bạn có thể nhận biết và tìm cách đuổi chuột hiệu quả!

>>> Tham khảo các tin liên quan

Cách diệt chuột bằng xi măng đơn giản, hiệu quả bất ngờ

Bị chuột cắn có sao không? Phải làm sao khi bị chuột cắn?